دیماه سال گذشته کانون کارگردانان تئاتر درپی مشکلاتی که برای چند نمایش پیش آمد جلسه تشکیل داد و خواستار روشن شدن قوانین ممیزی در تئاتر شد. بهنظر میرسد که این جلسه نتوانسته مسئولان را برای نظاممند کردن قواعد ممیزی مجاب کند، چراکه مجددا جلسه کانون کارگردانان تئاتر در اردیبهشتماه امسال با حضور رئیس شورای نظارت تشکیل شد. هنرمندان در این جلسات خواستار روشن شدن موارد ممیزی، دوری از اعمال سلیقه در برخورد با مسائل ممیزی و ایجاد فضای امن برای اهالی تئاتر بودند؛ مواردی که کمتر به آن عمل شد و این جلسات بینتیجه ماند.
همین چندی پیش بود که نمایش «آنتیگونه» به کارگردانی همایون غنیزاده برای اجرای عمومی دچار مشکلات متعددی شد. این نمایش که دربیستونهمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر به صحنه رفته بود و علاوه بر کاندیداتوری دریافت جایزه در بخش مسابقه بینالملل جشنواره موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره بینالمللی تئاتر فجر شده بود، برای دریافت مجوز اجرای عمومی در شهریورماه امسال دچار مشکلاتی شد و سرانجام توانست پنج روز اجرا بگیرد.
اما این روزها نمایش ترن دچار همان مشکلاتی شده که پیش از این نمایشهای دیگر دچار آن شده بودند. این نمایش که قرار بود 23مهرماه اجرا برود هربار دچار مشکلاتی شد و سرانجام چندی پیش اعلام شد که تا آخر این هفته در تالار اصلی تئاتر شهر اجرا میرود. تعویق اجرای عمومی این نمایش باعث شد که نمایش «هفت شب با مهمانی ناخوانده در نیویورک»به کارگردانی فرهاد آییش و با بازی علی نصیریان از سالن چهارسو به سالن اصلی بیاید تا جای خالی اجرای نمایش ترن را پر کند.
تغییر زمان اجرای نمایش ترن چنان زیاد شد که این روزها مدیر مجموعه تئاتر شهر ضمن اعلام حمایت از اجرای نمایش ترن اظهار امیدواری کرد که این نمایش تا پایان هفته جاری اجرای خود را در تالار اصلی تئاتر شهر آغاز کند. سید صادق موسوی به ایسنا گفت: بهعنوان مدیر مجموعه تئاتر شهر از شورای بازبینی درخواست کردهام که زودتر نمایش ترن را بازبینی کنند و فکر میکنم تا یکی دو روز آینده این اتفاق بیفتد. وی ادامه داد: تا جایی که پیگیری کردهام همه دارند کمک میکنند تا نمایش ترن به صحنه برود و فکر میکنم این تلاشها به نتیجه برسد.
موسوی در عین حال متذکر شد: بهعنوان مدیر مجموعه تئاتر شهر، سالن را در اختیار گروه قرار دادهایم اما از مسائل فنی مانند ساخت دکور، موسیقی، لباس و. . . خبر ندارم؛ چرا که این امور به گروه اجرایی مربوط است. به هر حال ما امیدواریم این نمایش تا پایان هفته جاری روی صحنه برود.
هرچند که مدیر تئاتر شهر از اجرای این نمایش حمایت کرده اما شورای نظارت ایرادات دیگری به این نمایش وارد کردهاست. یکی از این موارد حذف اپیزودی است که شهرام حقیقتدوست نقش فرزند شهید را بازی میکرده و به این ترتیب از نمایش ترن حذف شده است. این بازیگر تئاتر به نگاه شخصی بازبینها اشاره دارد: به عقیده من دوستانی که آمدند نمایش ترن را بازبینی کردند، نظرات شخصی و دغدغههای خود را اعمال کردند وگر نه متن ترن واقعا سالم است و آن بخش از کار که مربوط به بازی من میشد و حذف شده، واقعا یکی از شریفترین قسمتهای نمایش است.
این بازیگر تئاتر که پیش از این سابقه همکاری با این گروه را داشتهاست به فارس در اینباره گفت: اینکه چهار نفر بیایند و نظر شخصی خود را اعمال کنند خیلی غیرمنصفانه است. به ما یک طرح کلی دادند و گفتند این قسمت صلاح نیست اجرا شود. خب من که سهماه است این کار را تمرین میکنم، بهتر میدانم اجرای این اثر صلاح هست یا نیست. با یک «صلاح نیست اجرا شود» که نمیتوان سهماه تلاش یک گروه را بر هم زد.
ریما رامین فر یکی دیگر از بازیگران این نمایش درصورت صدور مجوز نمایش بهدلیل قراردادش با سریال «پایتخت» مجبور به ترک گروه است و به فارس میگوید: بهنظر من افرادی که مسئولیتی را بر عهده دارند، باید خیلی قاطعانه حامی ما باشند، اما همه میترسند از اینکه موقعیتشان متزلزل شود؛ خط قرمزها دائما جابهجا میشود. رامینفر افزود: همه یک احساس ناامنی دارند و ترجیح میدهند که کار اجرا نشود تا خدایی ناکرده حرفی پیش نیاید و رکود را ترجیح میدهند تا نمایشی که گویاست و حالا شاید یکسری با آن ناراحت شوند و نقدهای منفی بنویسند، بنابراین سعی بر پیشگیری دارند.
گروه اجرایی ترن این روزها چشم به حمایت نمایندگان مجلس و مسئولان دارند تا زحمتهای آنها بینتیجه نماند. امیر جعفری دیگر بازیگر این نمایش چشم به حمایت خانواده شهدا دارد: بهنظر من شما آقایان نباید در مورد ترن تصمیم بگیرید، خانواده شهدا باید بگویند این نمایش باشد یا نباشد. اینجا دیگر اختیار با خانواده شهداست. این کار سلیقهای نیست، یک مسئله ملی است. اجرای ما باید براساس نظر خانواده شهدا و جانبازان باشد؛ اگر بد بود دستشان را میبوسیم و میگوییم ببخشید. هنرمندان تئاتری این روزها از سوی مسئولان هنری حمایت کمی میبینند، به همینخاطر است که ریما رامین فر خطاب به آنها میگوید: «به هر حال همه دولتها و معاونان و مدیران عوض میشوند و این هنرمندان هستند که میمانند. در واقع نباید اینقدر ناامید و دلسرد شد. گویی جهادی صورت میگیرد که ما برای کاری فرهنگی که دوستش داریم، متوقف شویم. چرا در دو جناح با یکدیگر میجنگیم، درحالیکه هر دوی ما یک حرف را میزنیم. ما به اعتلای فرهنگ کشور فکر میکنیم و این در مقابل شما نیست.»